به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی سازمان پارک ها و فضای سبز کرمان، غلامرضا برادران عضو هیأت علمی دانشگاه و مسئول بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان در خصوص اهمیت هرس و مبارزه با آفت درخت نارون توضیحاتی ارائه کرد.
*این روزها در گوشهوکنار شهر کرمان شاهد هرس و سربرداری درختان هستیم که تصور اشتباهی مبنی بر قطع بیجهت درختان ایجاد شده است؛ لطفا بفرمایید هرس برای چه و به چه منظوری انجام میشود؟
اگر بهصورت کلی بررسی کنیم، هرس درختان به دو صورت باغبانی و هرس گیاهپزشکی انجام میشود که هرس باغبانی برای فرمدهی، افزایش محصول و بهبود وضعیت گیاه بوده و براساس اصول باغبانی است، ولی در مواردی که درختان دچار مشکلاتی ازجمله آفت و بیماری میشوند، براساس اصول گیاهپزشکی باید شاخههایی را بیش از هرسی که در باغبانی توصیه میشود، هرس کرد تا منابع آلودگی از بین برود.
*هرس درختان در چه فصولی انجام میشود و چه لزومی دارد که شاخههای درختان قطع شود؟
هرس و به اصطلاح سربرزنی، باید در زمانهای خاصی و به نحوه خاصی انجام شود و هرس کردن باغبانی نهتنها اقدامی برای فرم دهی درختان اعم از زینتی و میوهای است؛ بلکه در کنار آن به هرس گیاهپزشکی هم توجه شده است. کاری که در حال حاضر برای درختان مختلف در سطح شهر کرمان انجام میشود، هرس باغبانی است که هرساله برای فرمدهی و شکلدهی انجام میگیرد، اما مشکل دیگری که با آن مواجه هستیم، هرس گیاهپزشکی است که با توجه به آفت و بیماریهای متفاوتی که در درختان مختلف در شهر بهوجود آمده است، بهطور جدی مدنظر قرار گرفته که بخشی از آن، بریدن شاخههای درختان است که چارهای هم جز آن نیست.
*این آفتها و بیماریها چه هستند و بیشتر کدام نوع از درختان شهر را گرفتار کردهاند؟
این آفتها موجب وارد شدن خسارتهای زیادی به درختان شده و بیشتر درختان نارون را درگیر کرده است. از مهمترین این آفتها، آفت سوسک چوبخوار و سارتا است که البته باید به آن قارچهای تاقچهای را نیز اضافه کرد که در مدت چند سال گسترش زیادی داشته و به درختان نارون آسیب جدی وارد کرده است.
*برای مبارزه با این آفتها چه باید کرد؟
برای مبارزه با این آفات در درختان نارون، باید شاخههای آلوده هرس و معدوم شود؛ بنابراین، در بسیاری از مواقع زمانیکه آفت زیاد باشد، باید هرس شدید انجام شود و حتی در درختانی که آلودگی بیش از حد در آنها وجود دارد و امکان نجات اینگونه درختان غیرممکن است؛ حذف و قطع درخت راهحل نهایی است.
*بیشترین خسارت مربوط به کدام آفت است؟
درختان نارون در شهر کرمان در حال حاضر دچار یک آفت و یک بیماری جدی هستند که بیشترین خسارت مربوط به سوسک سارتاست و در مرحلهی بعد بیماری قارچ تاقچهای هم در حال آسیب زدن به درختان است. برای از بین بردن این آفت و بیماری خطرناک، باید در کنار اقدامات دیگر، هرس کردن درختان نیز بهطور جدی در دستور کار قرار گیرد.
*آفتهایی که در حال حاضر به درختان نارون خسارت وارد کردهاند، چگونه بهوجود آمدهاند؟
آفت چوبخوار و سوسک سارتا، جزء آفتهایی هستند که با ضعیف شدن درخت به آن حملهور میشوند؛ پس اگر سوسک چوبخواری به درخت حمله کند، نشاندهندهی وجود ضعف در درخت است و این وضعیت زمانی بهوجود میآید که درخت با مشکلاتی در زمینهی آبیاری، تغذیه و هوای نامناسب مواجه شود.
*در مورد شرایطی که باعث ضعیف شدن درخت میشود، بیشتر توضیح دهید؟
مثلاً در زمینه آب میتوان هم به میزان آب و هم کیفیت آن اشاره کرد و در بعضی مواقع خاک نیز بهگونهای است که کیفیت لازم برای تغذیه درخت را ندارد؛ البته یکی از مواردی که طی سالهای گذشته تأثیر نامطلوبی بر روی درختان نارون گذاشته، شرایط اقیلمی، خشکسالیهای متوالی و گرم شدن هواست که مشکلاتی برای فضای سبز و بهخصوص درختان نارون ایجاد کرده است؛ به این عوامل، سن درختان را هم باید اضافه کرد که هرچند میتواند در بروز آفت تأثیرگذار باشد، اما چندان محسوس و قابل ذکر نیست.
*آیا میتوان با این آفات مبارزه کرد؟
بله، وجود این آفات و مشکلات بهوجود آمدهی ناشی از آن، به این معنی نیست که ما نمیتوانیم کاری بکنیم؛ بلکه برعکس میتوانیم با اقدامات فشرده، مداوم و چندساله، با این آفت مبارزه کنیم. مثلاً در خصوص سوسک سارتا، باید کاری مداوم انجام دهیم و با اقدامات کوتاهمدت یکساله نمیتوان آن را از بین برد و شاید دو یا سه سال زمان نیاز باشد تا بتوان حداقل درختانی که آفت و آلودگی کمتری دارند را حفظ کرد. این مهم مستلزم آن است که درکنار اقدامات گیاهپزشکی، مبارزهی فیزیکی و شیمیایی نیز انجام شود و بعد از آن، زمانی که درخت به وضعیت تقریباً پایداری رسید، اقدامات خود را بهطور مداوم بر روی تمام درختان انجام دهیم تا آلودگی به درختان دیگر شیوع پیدا نکند.
*هرس درختان هرچند وقت یکبار باید انجام شود؟
درختانی که بهعنوان زینت در فضای شهری استفاده میشوند، فرمدهی و شکلدهی آنها مدنظر است و معمولاً سالی یکبار در فصل زمستان هرس میشوند و هرس گیاهپزشکی، علاوه بر فصل زمستان، بر حسب نیاز و مشکل آفتها، در فصول دیگر هم انجام میشود؛ چراکه در اثر شیوع آفت، شاخهها آلوده و در حال خشک شدن هستند و رها کردن آنها به حال خود کار درستی نیست.
*بیشتر مردم مخالف قطع درختان هستند؛ اگر درخت آفتزده را قطع نکنیم، چه اتفاقی میافتد؟
ما هم مخالف قطع درختان هستیم و هدفمان این است که درختان را نگه داریم، ولی در مواردی که درخت بهدلیل آلودگی زیاد، به کانون آلودگی تبدیل شده و امکان نجات آن وجود ندارد، راهی جز قطع درخت نیست؛ چراکه نگهداشتن درخت، موجب انتقال و گسترش آلودگی به سایر درختان میشود؛ البته باید روی این موضوع کار کارشناسی انجام شود و از طریق کارشناسان مختلف، قطع درخت تشخیص داده شود.
*تصمیمگیری برای قطع درختان چگونه انجام میشود؟
این کار بهدنبال برگزاری جلسات متعدد توسط متخصصان مختلف شهر کرمان انجام میشود؛ بر این اساس، تیم کارشناسی موارد گزارششده را بررسی کرده و از درختان دارای بیماری بازدید میکند و اگر امکان نجات درختی وجود نداشته باشد، برای قطع درخت تصمیمگیری میشود و تاکنون هم بر همین روال بوده است.